Basınç Yarası ,Dekübit
Basınç yarası : Kemik çıkıntılar üzerinde basıya bağlı dolaşım bozukluğu sebebiyle oluşan doku kaybıdır.
Basınç yarası açısından riskli durumlar:
- İmmobil hastalar
- Duygusal defisiti olan
- Dolaşım bozuklğu olan
- Beslenme bozukluğu
- Diyabet hastaları
- İleri yaş
- Sepsis
- Ağrılı uyarana cevap vermeyen
- Belirgin kilo değişimi olan
- Bağırsak ve mesane inkontinansı olan
- Koah
- Depresyon
- Son dönem renal yetmezlik
- Basınç
- Sürtünme
- Derinin çok kuru yada nemli kalması
- Albumin düşüklüğü , gibi durumlarda basınç yarası gelişme riski daha fazladır
Basınç yarası sınıflandırılması:
Evre 1:
Cilt bütünlüğü bazulmamıştır. Deri yüzeyinde basmakla solmayan , basıncın kaldırıması ile 30
dk içinde düzelmeyen eritemler gözlenir. Deride renk değişikliği, ısı artışı ,ödem, sertlik veya ağrı olabilir.
Evre 2:
Epidermis ,dermis veya ikisini birden içeren cilt kaybı vardır. bölgede enk değişimi ,sertleşme ve ülserasyon vardır. yara yüzeyseldir. aşınma ,su toplama oluşur. kırmızı pembe renkte açık yara vardır.
Evre 3:
Derin şekilde olan cilt ve cilt altı dokularda meydana gelen tam kayıptır.akıntı , pis kokuşu , enfekte , nekrozlu ülserasyon bulunmaktadır.
Evre 4:
Tam deri kaybı yada deri bütünlüğü bozulmadan kemik ,tendon eklem kapsülü gibi destek dokulara inen , ileri derece doku kaybı meydana gelmesidir. Aşırı bir yumuşak doku nekrozu, kas, kemik, eklem kapsülü ve tendon gibi çevre dokularda hasar gelişmiştir.
Sınıflandırılamayan evre :
Yara yatı kabuklu( sarı,sarımsı kahverengi ,gri, yeşil veya kahverengi olabilir) veya eskarla (sarımsı kahverengi, kahverengi veya siyah) kaplanmıştır.
Önemli: Basınç yarası , Dekübit pansumanına ve bakımına Hemşire/Sağlık Memuru tek başına karar veremez tedavi planlayamaz. Mutlaka hekim konsultasyonu dahilinde hekimin belirlediği aralıklar ile Uygulamaya yetkilidir.
Evre 1 basınç yarası bakımı:
- Evre 1 yaralarda bakımın temel amacı yara açılmasını engellemek ve oluşan kızaklığı nemlendirerek , pozisyon vererek ortadan kalmasını sağlamaktır.
- Hasta yara olan tarafa yatırılmaz.
- Bölgedeki derinin kuvvetlendirilmesi ve yaranın açılmaması için bariyer kremler kullanılabilir.
- Yara etrafına masaj uygulanmaz
- Topuklar basınçtan korunmalıdır.
Evre 2 ve evre 3 basınç yarası bakımı:
Evre 1 bakımları uygulanır ve ek olarak:
- Yaranın rengi, büyüklüğü ve eksüda miktarı belirlenir
- Deri sık aralıklarla gözlemlenir
- Eksar yada yara tabanında nekrotik doku varsa ve hastanın diğer tedavileri ile çelişmiyorsa (hekime danışılarak sağlık personellerinden yardım alınarak) debritman yapılmalıdır. Debritman sonrasında cerrahi pansuman yapılır.
- Yara komplikasyon açısından gözlenir
- Yara enfeksiyondan korunmalı
- Enfeksiyon şüphesi var ise sürüntü kültürü alınmalıdır.
- Yara etrafındaki sağlam doku enfeksiyonu önlemek amacı ile %10 luk povidon iyot çözelti ile silinebilir. Çözelti kesinlikle yara üzerine sürülmemelidir.
- Yara temizliği hekim istemine göre serum fizyolojik ile yapılır
Evre 4 ve sınıflandırılamayan Evre basınç yarası bakımı
Evre 2 ve 3 bakımlar uygulanır ve ek olarak
- Deri sık aralıklarla gözlemlenir.
- Yaralarda hekim konsultasyonuna göre debritman uygulanmalıdır.
- Yara değerlendirilerek yalnızca hekim bilgisi dahilinde ilgili pansuman materyalleri kullanılabilir.
Pozisyon vermede Dikkat Edilecek hususlar;
- Yatağa bağımlı hastaların en fazla 2 saatte bir, sandalyede olan hastaların ise saatte bir pozisyon değişimi sağlanmalıdır.
- Hasta duyu kaybı olduğu bilinen bölge üzerine 15-20 dakikadan uzun süre yatırılamaz.
- Hasta gerektiğinden daha uzun süre sürgü üzerinde kalmamalıdır
- Hastalarda halka ya da simit şeklinde araçlar kullanılmamalıdır.
- Ellerde tam bir hareket kaybı var ise avuç içlerine elin kavranması ve kapanmaması için küçük rulo benzeri şeyler konulabilir.
- Ayak düşmesini önlemek için ayak taban desteği kullanılabilir.
- Hasta bir saatten fazla yarı oturur pozisyonda bırakılmamalıdır yalnızca hastayı beslemek için kullanılabilir.
- Sandalyede oturma sıklığı, 1 saat ya da daha kısa sürelerde olmak üzere günde 3 kez ile sınırlandırılmamalıdır.
- Sırt üstü pozisyonda baş 30 dereceden fazla olmalıdır.
Tunalı Sağlık Kabini olarak tüm Ankara ve merkez ilçelerinde Evlerinize gelerek yatan hastalarınız için Hekim Konsultasyonu ile Dekübit pansumanı yapmaktayız. Detaylı bilgi için bizleri arayabilir ve benzer bilgiler için buraya tıklayarak sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.